میلگرد کمرکش یا نگهدارنده آرماتور چیست؟

میلگرد کمرکش، یکی از اجزای کلیدی در ساخت و سازهای بتن مسلح است که با طراحی مناسب و استفاده صحیح، به افزایش استحکام و دوام سازه‌ها کمک می‌کند. این میلگردها با اشکال و ابعاد متنوع، وظیفه نگهداری میلگردهای اصلی و تقویت سازه را بر عهده دارند...

• نویسنده: سمیرا افشار
• 1404/01/27 - 13:38
• دانشنامه
• 0 نظر

آهن پرایس: میلگرد به عنوان مهمترین مقطع فولادی در صنعت ساخت و ساز در اشکال متنوع و در بخش‌های مختلف ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرد. میلگرد کمرکش یکی از اشکال گسترده میلگرد است که با خمکاری میلگردهای ساده یا آجدار به دست می‌آید.

این نوع میلگرد که به شکل حلقه بسته تولید می‌شود وظیفه آن نگه داشتن میلگردهای اصلی کنار هم است؛ در ادامه برای شناخت بیشتر میلگرد کمرکش به موارد زیر پرداخته می‌شود:

• میلگرد یا آرماتور کمرکش چیست؟
• مشخصات و یژگی‌های میلگرد کمرکش
• بررسی انواع میلگرد کمرکش
• کاربرد میلگرد کمرکش در ساخت و ساز
• فواصل استاندارد میلگرد کمرکش
• عوامل مؤثر بر قیمت میلگرد کمرکش

میلگرد یا آرماتور کمرکش چیست؟

میلگرد کمرکش، میله‌ فولادی یا همان آرماتوری است که به شکل حلقه‌های بسته (معمولاً مربع یا مستطیل) خم شده و برای نگهداری آرماتورهای اصلی و طولی و تیرک‌ها در سازه‌های بتن آرمه و پروژه‌های ساختمانی استفاده می‌شود. این محصول که جزو میلگردهای تقویتی به شمار می‌رود از تغییر شکل آرماتورهای اصلی و میلگردهای عمودی جلوگیری می‌کند و به افزایش پایداری و مقاومت سازه در برابر نیروهای برشی و خمشی وارد شده بر ساختمان هنگام باد و زلزله منجر می‌شود.

مشخصات و ویژگی‌های میلگرد کمرکش

از جمله ویژگی‌هایی که می‌توان برای میلگرد کمرکش نام برد باید گفت این میلگرد حمایت و ثبات اضافی به سازه‌های بتنی، به ویژه در تیرها و ستون‌ها ارائه می‌دهد، همچنین به افزایش مقاومت در برابر نیروهای برشی کمک کرده و مانع از ترک خوردن بتن می‌شود.

به عبارتی دیگر زمانی که فشار از بالا بر روی ستون وارد می‌شود، میلگردهای کمرکش مانند تاندون‌ها عمل کرده و به میلگرد و بتن کمک می‌کنند تا حمایت پایداری برای بارهای سنگین فراهم کنند.

گفتنی است میلگرد کمرکش ممکن است در اندازه‌ها و اشکال مختلف بسته به نیازهای محل ساخت و ساز تولید شود.

بررسی انواع میلگرد کمرکش

میلگرد کمرکش عمدتا از میلگرد ساده و میلگرد آجدار با گرد‌های مختلف A1، A2 و A3 ساخته می‌شود اما به تناسب ساختار انواع مختلفی دارد، به این صورت که در نوعی از تقسیم‌بندی می‌توان گفت میلگرد کمرکش براساس پایه‌هایی که چرخش خورده و وصل می‌شود به انواع زیر تقسیم می‌گردد:

• میلگرد کمرکش یک‌پایه (میلگرد کمرکش باز)

این نوع میلگردها ممکن است در ساخت و ساز کاربرد چندانی نداشته باشد و تنها میلگرد کمرکش یک‌پایه زمانی استفاده می‌شود که پروژه فقط به ۲ میلگرد تغییر شکل یافته نیاز داشته باشد.

• میلگرد کمرکش دوپایه (میلگرد کمرکش دوگانه)

میلگرد کمرکش دوپایه از جمله رایج‌ترین نوع میلگرد کمرکش در ساخت و ساز است. این میلگردها به حداقل ۴ میلگرد تغییر شکل یافته نیاز دارند تا کامل شوند.

• میلگرد کمرکش چهارپایه (میلگرد کمرکش بسته)

میلگرد کمرکش بسته معمولاً در پروژه‌های ساختمانی بزرگ، مانند ساخت پل‌ها، ساختمان‌های بلند و دیگر سازه‌هایی که نیاز به تقویت قوی دارند به کار می‌رود، میلگرد کمرکش در این سازه‌ها نقش مهمی در جهت افزایش ایمنی و یکپارچگی سازه‌های بتنی در بلندمدت ایفا می‌کند.

• میلگرد کمرکش شش‌پایه (میلگرد کمرکش بسته)

این نوع میلگرد کمرکش مشابه دیگر میلگردهای کمرکش بسته است، اما به جای چهار پایه، شش پایه دارد.این پایه‌های اضافی در قسمتی که سازه تحت فشار و تنش بالایی است افزایش ثبات و حمایت بیشتری به سازه بتنی می‌دهند.

علاوه بر موارد بالا براساس کاربرد نیز می‌توان میلگرد کمرکش را به دو دسته میلگرد کمرکش دیوار برشی و میگرد کمرکش تیر تقسیم کرد.

• میلگرد کمرکش دیوار برشی

درباره دیوار برشی باید گفت کاربرد این دیوار مقابله با نیروهایی مانندزلزله و باد است و عمدتا در طرح‌هایی همچون بدون ستون، یک ستونی، دو ستونی، حائل و U شکل و به کار می‌رود.در دیوار برشی میگلرد کمرکش با زاویه خم 90 درجه استفاده می‌شود که وظیفه آن افزایش مقاومت کششی دیوار برشی و کل ساختمان است.

• میلگرد کمرکش تیر

نقش تیر در ساختمان، تحمل تنش‌های حاصل از نیروهای برشی و لنگر خمشی ناشی از فشار و بارهای وارد بر آن است. به عبارتی دیگر کاربرد میگلردهای کمرکش در تیرها، جلوگیری از کمانش ساختمان است.

کاربرد میلگرد کمرکش در ساخت و ساز

همانطور که در سطور بالا اشاره شد میلگردهای کمرکش، عنصری اساسی در سازه‌های بتن مسلح به شمار می‌رود که در فواصل منظم در تقویت تیرها برای نگه‌داشتن میلگردها در موقعیت خود به کار می‌روند. از جمله کاربردهای رایج میلگرد کمرکش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ساختمان‌های بلندمرتبه
• ساخت برج‌ها
• ساخت سد
• ساخت پل
• صنعت کشاورزی و ...

 این محصول غالبا به شکل مربع یا مستطیل تولید شده و در اعضای افقی مانند تیرها استفاده می‌شود. به طور معمول این محصول در تیرها، دال‌ها و ستون‌های بتن مسلح برای افزایش یکپارچگی سازه‌ای استفاده می‌شود. در ادامه به طور خلاصه عملکرد اساسی میلگرد کمرکش در هر یک از سازه‌ها بیان می‌شود:

• مقابله با برش جانبی و تنش‌های کششی قطری
• افزایش انعطاف‌پذیری سازه‌های بتن
• بهبود پیوند بتن و فولاد
• کاهش فاصله بین میلگردها
• تأمین یکپارچگی سازه
• تأمین امنیت میلگردهای اصلی
• جلوگیری از انحراف و کج شدن
• مقاومت در برابر نیرو‌های زلزله‌ای
• جلوگیری از ترک‌های قطری و شکست برشی
• ارائه حمایت اضافی
• توزیع بارها به طور یکنواخت
• افزایش دوام سازه

فواصل استاندارد میلگر کمرکش

فاصله میلگردهای کمرکش در تیرک‌ها، ستون و دال بسیار اهمیت بالایی دارد و غالبا توسط طراح مشخص می‌شود. در واقع میلگردهای کمرکش در نواحی مستعد برش، مثل زیر بارهای سنگین و قسمت‌های بارگذاری قرار می‌گیرند. در ادامه به فواصل استاندارد میلگرد کمرکش اشاره می‌شود.

بر اساس مقررات و دستورالعمل‌های استاندارد، حداکثر عرض تیرک نباید از 300 میلی‌متر بیشتر شود و حداقل نباید کمتر از 100 میلی‌متر باشد. فاصله معمول میلگردهای کمرکش بین 150–180 میلی‌متر در وسط و بین 100–125 میلی‌متر فقط در انتهای حمایت ستون است.

اگر مشخصات مناسبی از میلگردهای کمرکش ارائه ندهید، فاصله غیراستاندارد در ساختمان ممکن است منجر به سقوط شود، بنابراین طراح باید ترجیحاً فاصله میلگردهای کمرکش را همراه با سازه مشخص کند.

در نهایت درباره اهمیت میلگردهای کمرکش می‌توان گفت این محصول به توزیع بار بهبود یافته، ثبات و یکپارچگی ساختاری و دوام بیشتر سازه منجر می‌شود و اطمینان می‌دهند که سازه به طور صحیح عمل می‌کند و با کدها و مقررات ساختمانی نیز مطابقت دارد.

عوامل مؤثر بر قیمت میلگرد کمرکش

قیمت میلگرد کمرکش به عنوان عنصری مهم و کاربردی در سازه‌های مختلف در برآورد هزینه‌های نهایی پروژه نقش مهمی دارد اما در ادامه به عواملی که در تعیین قیمت میلگرد کمرکش و برآورد هزینه تولید آن اثرگذار است پرداخته می‌شود.

• نوع میلگرد(آجدار و ساده بودن)
• سایز و وزن میلگرد
• استاندارد تولید و گرید میلگرد
• نوع میلگرد کمکرش
• برند کارخانه و تولیدکننده
• هزینه حمل و نقل

نتیجه‌گیری

همانطور که در سطور بالا اشاره شد میلگرد کمرکش نقش حیاتی در تقویت سازه‌های بتن و اطمینان از دوام و ایمنی آن‌ها ایفا می‌کنند. انتخاب نوع میلگرد کمرکش که براساس نیازهای طراحی، اندازه و شکل سازه و مصالح ساختمانی انتخاب می‌شود بر قیمت میلگرد کمرکش اثرگذار است.

شناخت انواع مختلف میلگرد کمرکش و کاربردهای آن‌ها برای انتخاب نوع مناسب با پروژه و مطابق با استانداردهای ایمنی لازم؛ برای مهندسان و افرادی که به نووعی از این صنعت فعالیت می‌کنند، حائز اهمیت است.

انتشار مطالب این سایت با ذکر منبع و درج لینک آزاد است.