لوله اسپیرال چیست؟

لوله‌های اسپیرال، سربازان خط مقدم در انتقال سیالات، با استحکام و انعطاف‌پذیری خود، در صنایع مختلف از جمله نفت و گاز، آب، فاضلاب و ساخت و ساز حضوری پررنگ دارند. این لوله‌ها از نورد گرم ورق‌های فولادی در سایزهای 5 تا 120 اینچ و طول‌های 6 تا 12 متر متولد می‌شوند و با تنوع جنس، ضخامت، پوشش و استاندارد، نیازهای مختلف را پاسخ می‌دهند....

• نویسنده: سمیرا افشار
• 1403/02/23 - 16:24
• دانشنامه
• 0 نظر

آهن پرایس: انتخاب لوله مناسب برای هر پروژه، از اهمیت بالایی برخوردار است. لوله‌های فولادی به عنوان یکی از پرکاربردترین مصالح در صنایع مختلف، در انواع مختلف با کاربردها و ویژگی‌های متعدد تولید می‌شوند. شناخت انواع لوله‌های فولادی، به شما کمک می‌کند تا با در نظر گرفتن نیازها و شرایط پروژه خود، مناسب‌ترین نوع لوله را انتخاب کنید. در ادامه به معرفی لوله اسپیرال و کاربردهای آن پرداخته می‌شود.

لوله اسپیرال، نوعی لوله فولادی است که از طریق نورد گرم و به صورت مارپیچی از ورق‌های فولادی با ضخامت متفاوت تولید می‌شود. این نوع لوله به دلیل شکل مارپیچی خود، استحکام و مقاومت بالایی در برابر فشار و ضربه دارد و در صنایع مختلف از جمله نفت و گاز، آب، فاضلاب و ساخت و ساز کاربرد فراوانی دارد.

مشخصات لوله اسپیرال

لوله‌های اسپیرال با ظاهری مارپیچی و قلبی استوار، در خطوط مقدم انتقال سیالات مختلف به چشم می‌آیند. این لوله‌ها از نورد گرم ورق‌های فولادی در سایزهای 5 تا 120 اینچ و طول‌های 6 تا 12 متر متولد می‌شوند.

لوله‌های اسپیرال علاوه‌بر فولاد در جنس‌های مختلفی تولید می‌شود که از جمله آنها می‌توان به آلومینیوم، فایبرگلاس، پلاستیک یا کامپوزیت اشاره کرد. تنوع جنس، پاسخگوی نیازهای مختلف در صنایع گوناگون است و علاوه‌براین در تعیین قیمت لوله اسپیرال نیز مؤثر است.

علاوه بر تنوع جنس، ضخامت لوله‌های اسپیرال نیز مطابق کاربرد و نیاز مشتری قابل تنظیم است؛ این انعطاف‌پذیری، آنها را برای عبور سیالات با فشارهای مختلف آماده می‌کند و به تنوع قیمت لوله اسپیرال منجر می‌شود.

پوشش‌های ضد خوردگی مانند اپوکسی مایع، پلی اتیلن سه لایه و بیتوسیل از لوله‌ها در برابر زنگ زدگی محافظت می‌کند. در نهایت، لوله‌های اسپیرال با استانداردهای AWWA-C200 برای لوله‌های آب و API-5l یا IPS-MPI190 یا PLD III برای لوله‌های نفت و گاز، مهر تأیید کیفیت خود را دریافت می‌کنند.

لوله‌های اسپیرال، با استحکام، تنوع، انعطاف‌پذیری و طول عمر بالا، در صنایع مختلف از جمله انتقال آب، نفت و گاز، فاضلاب، ساخت و ساز، پل و تونل، حضوری پررنگ دارند. انتخاب نوع، ضخامت، استاندارد و پوشش مناسب این لوله‌ها، کلید موفقیت در هر پروژه خواهد بود.

ضخامت و قطر لوله‌ اسپیرال

ضخامت گوشت این لوله‌ها معمولاً بین 5.5 تا 25.4 میلی‌متر متغیر است. برای محاسبه قطر داخلی لوله، باید دو برابر ضخامت گوشت را از قطر خارجی آن کم کرد؛ به عنوان مثال، اگر قطر خارجی لوله 100 میلی‌متر و ضخامت گوشت آن 8 میلی‌متر باشد، قطر داخلی لوله 84 میلی‌متر خواهد بود.

روش‌های تولید لوله اسپیرال

لوله‌های اسپیرال که به لوله‌های مارپیچ نیز معروف هستند، نقشی اساسی در صنایع مختلف ایفا می‌کنند. از انتقال آب و سیالات گرفته تا ساخت و ساز، این لوله‌های درزدار کاربردهای گسترده‌ای دارند. اما فرایند تولید آنها چگونه است؟ در این مقاله، به روش‌های تولید لوله اسپیرال می‌پردازیم و با خم شدن و جوشکاری ورق‌های فولادی آشنا می‌شویم.

• روش O&U:

در این روش، ورق فولادی ابتدا به شکل حرف U در می‌آید و سپس لبه‌های آن به صورت مارپیچ به هم پیچیده شده و با جوش پر می‌شوند. این روش به دلیل سادگی و سرعت بالا، متداول‌ترین روش تولید لوله‌های اسپیرال با قطر کم و متوسط است.

• خم کردن غلتکی یا نورد هرمی:

در این روش، ورق فولادی بین غلتک‌های مخصوص قرار می‌گیرد و به تدریج خم می‌شود تا شکل مارپیچ مورد نظر را به خود بگیرد. سپس درز ایجاد شده با جوش پر می‌شود. این روش برای تولید لوله‌های اسپیرال با قطر بالا مناسب است و دقت و کیفیت بالاتری نسبت به روش O&U دارد.

• روش C۲:

در این روش، دو ورق فولادی که به شکل حرف C درآمده‌اند، به هم جوش داده می‌شوند و سپس به صورت مارپیچ خم می‌شوند. این روش برای تولید لوله‌های اسپیرال با ضخامت بالا مناسب است و استحکام بیشتری نسبت به روش‌های دیگر دارد.

• روش C&O:

این روش شباهت زیادی به روش C۲ دارد، با این تفاوت که در مرحله اول خم شدن ورق‌ها، از فشار بیشتری استفاده می‌شود. این امر باعث افزایش استحکام لوله در برابر فشار داخلی و خارجی می‌شود.

• شکل‌دهی مارپیچی:

در این روش نوین، ورق فولادی به صورت مارپیچ دور یک محور پیچیده می‌شود و در نهایت درزهای آن با جوش پر می‌شوند. این روش دقت و کیفیت بالایی دارد و برای تولید لوله‌های اسپیرال با قطر و ضخامت‌های مختلف مناسب است.

با وجود تنوع روش‌های تولید، کارخانه‌های ملی و خارجی معمولاً از دو روش کلی تک مرحله‌ای و دو مرحله‌ای برای تولید لوله‌های اسپیرال استفاده می‌کنند. به عبارتی برای تولید لوله‌های اسپیرال عمدتا از ورق آهن با پوشش‌های مختلف استفاده می‌شود که در ادامه به بررسی هر یک پرداخته می‌شود.

• روش تک مرحله‌ای:

در این روش، ورق فولادی صاف شده و لبه‌های آن از ضایعات پاک می‌شوند سپس در سه مرحله، لوله شکل می‌گیرد:

1. قسمت ابتدایی ورق‌های فولادی به هم جوش داده شده و لبه‌ها صاف می‌شوند.
2. لبه‌ی ورق خم می‌شود تا از ایجاد برآمدگی‌های غیرقابل پرس جلوگیری شود.
3. لبه‌های داخلی و خارجی توسط دستگاه جوش زیرپودری به هم جوش داده می‌شوند.

نقطه‌ ضعف این روش، سرعت پایین جوشکاری زیرپودری است که تولید را کند می‌کند.

• روش دو مرحله‌ای:

این روش شبیه به روش تک‌مرحله‌ای است، با این تفاوت که شکل‌دهی ورق توسط GMAW انجام می‌شود. در جوشکاری، درز از داخل و خارج به وسیله‌ی چند دستگاه جوش زیرپودری به هم می‌چسبد.

مزیت این روش، راندمان تولید بالاتر و سرعت چهار برابر روش تک‌مرحله‌ای است. گفتنی است روش تولید از جمله متغیرهایی است که در تعیین قیمت لوله اسپیرال دخیل است.

انواع لوله اسپیرال

لوله‌های اسپیرال، مانند سایر لوله‌های فولادی، در دو نوع تست و غیرتست (صنعتی) تولید می‌شوند. این دو نوع لوله در ظاهر شبیه به هم هستند، اما تفاوت‌های مهمی در فرآیند تولید و کاربرد آنها وجود دارد که دانستن آنها برای انتخاب نوع مناسب لوله برای پروژه شما ضروری است.

لوله اسپیرال تست

در تولید لوله اسپیرال تست، نظارت و بازرسی دقیق در تمام مراحل تولید، از جمله بازرسی مواد اولیه، جوشکاری، ابعاد و صحت لوله، توسط ناظران و بازرسان انجام می‌شود. این امر تضمین می‌کند که لوله نهایی از کیفیت و استحکام بالایی برخوردار باشد.

•  به دلیل نظارت دقیق، لوله‌های اسپیرال تست از کیفیت و استحکام بالاتری نسبت به نوع غیرتست برخوردار هستند.
• این لوله‌ها در برابر فشار، ضربه، خوردگی و سایر عوامل مخرب مقاومت بیشتری از خود نشان می‌دهند.
• به دلیل کیفیت و استحکام بالا، از لوله‌های اسپیرال تست در کاربردهای حساس و حیاتی مانند انتقال آب آشامیدنی، خطوط گاز، اسکلت‌های فلزی، سازه‌های بزرگ، و ... استفاده می‌شود.
• لوله‌های اسپیرال تست همراه با گواهی‌نامه‌های مربوطه از جمله گواهی‌نامه بازرسی و تست ارائه می‌شوند که نشان‌دهنده کیفیت و اصالت آنها است.

لوله اسپیرال غیرتست (صنعتی)

در تولید لوله اسپیرال غیرتست، نظارت و بازرسی به طور کامل انجام نمی‌شود و یا فقط در برخی از مراحل محدود صورت می‌گیرد.

•  به دلیل عدم نظارت کافی، این نوع لوله‌ها ممکن است از کیفیت و استحکام پایین‌تری برخوردار باشند.
• لوله‌های اسپیرال غیرتست در برابر فشار، ضربه، خوردگی و سایر عوامل مخرب مقاومت کمتری دارند.
• به دلیل کیفیت پایین‌تر، از این نوع لوله‌ها فقط در کاربردهایی که نیاز به استحکام و ایمنی بالا ندارند، مانند زهکشی، انتقال فاضلاب، ساخت سوله و انبار، و ... استفاده می‌شود.
•  لوله‌های اسپیرال غیرتست معمولاً بدون گواهی‌نامه ارائه می‌شوند.

انتخاب بین لوله اسپیرال تست و غیرتست به عوامل مختلفی بستگی دارد، برای کاربردهای حساس و حیاتی، لوله اسپیرال تست ضروری است و در مکان‌هایی که فشار و تنش‌های زیادی به لوله وارد می‌شود، باید از نوع تست استفاده کرد. گفتنی است قیمت لوله اسپیرال تست به دلیل کیفیت بالاتر، قیمت بیشتری دارد.

مزایای لوله اسپیرال

• لوله‌های اسپیرال به دلیل شکل مارپیچی خود، استحکام و مقاومت بالایی در برابر فشار، ضربه و خوردگی دارند. همچنین قابلیت تولید لوله اسپیرال در قطرهای بزرگ (تا 120 اینچ) این محصول را برای کاربردهای خاص مانند خطوط لوله انتقال آب و گاز در مسافت‌های طولانی مناسب می‌کند.
• لوله‌های اسپیرال به دلیل کیفیت بالا و مقاومت در برابر عوامل محیطی، طول عمر بالایی دارند، از طرفی به دلیل فرایند تولید ساده، به کاهش قیمت لوله اسپیرال نسبت به لوله‌های بدون درز منتهی شده است.
• لوله‌های اسپیرال می‌توانند با انواع پوشش‌های ضد زنگ مانند گالوانیزه، اپوکسی و فایبرگلاس پوشانده شوند که این امر مقاومت آنها را در برابر خوردگی افزایش می‌دهد البته به افزایش قیمت لوله اسپرال هم منجر می‌شود.

معایب لوله اسپیرال

ضخامت لوله‌های اسپیرال در تمام طول لوله یکسان نیست و ممکن است در برخی نقاط ضخامت کمتری داشته باشد.
از طرفی دیگر خم کردن لوله‌های اسپیرال به دلیل شکل مارپیچی آنها دشوارتر است. لوله‌های اسپیرال به دلیل شکل مارپیچی خود، ظاهر نامناسبی دارند و ممکن است برای استفاده در برخی از کاربردها مانند دکوراسیون داخلی مناسب نباشند.

کاربردهای لوله اسپیرال

1. انتقال آب: لوله‌های اسپیرال به دلیل استحکام و قیمت مناسب، برای انتقال آب در مسافت‌های طولانی مانند خطوط لوله بین شهری و پالایشگاه‌ها، سیستم‌های آبرسانی شهری و روستایی و سیستم‌های آبیاری کشاورزی استفاده می‌شوند.
2. انتقال نفت و گاز: در صنعت نفت و گاز، از لوله‌های اسپیرال برای انتقال نفت خام، گاز طبیعی و فرآورده‌های نفتی استفاده می‌شود.
3. فاضلاب: در سیستم‌های فاضلاب، از لوله‌های اسپیرال برای انتقال فاضلاب‌های خانگی و صنعتی استفاده می‌شود.
4. ساخت و ساز: در صنعت ساخت و ساز، از لوله‌های اسپیرال برای ساخت ستون‌ها، تیرها، خرپاها و اسکلت فلزی ساختمان‌ها استفاده می‌شود.
5. پل‌ها: در ساخت پل‌ها، از لوله‌های اسپیرال برای ساخت پایه‌ها و عرشه پل استفاده می‌شود.
6. تونل‌ها: در ساخت تونل‌ها، از لوله‌های اسپیرال برای پوشش دیواره تونل و جلوگیری از ریزش آن استفاده می‌شود.

کارخانه تولیدکننده لوله اسپیرال

در ایران، کارخانه‌های متعددی پرچم‌دار تولید لوله اسپیرال هستند که در ادامه به برخی از مهمترین آنها اشاره می‌شود.

• گروه صنعتی ایران اسپیرال: این گروه با سابقه‌ای درخشان، از پیشگامان تولید لوله اسپیرال در ایران است. تنوع محصولات و کیفیت بالای آنها، ایران اسپیرال را به نامی آشنا در این صنعت تبدیل کرده است.
• کارخانجات لوله‌سازی کالوپ: این کارخانه با استفاده از تکنولوژی روز دنیا، لوله‌های اسپیرال با کیفیت و مطابق با استانداردهای جهانی تولید می‌کند.
• شرکت نورد لوله و پوشش نیزار: تخصص و تجربه این شرکت در تولید لوله‌های اسپیرال، آنها را به گزینه‌ای مطمئن برای پروژه‌های مختلف تبدیل کرده است.
• کارخانه فولاد گستر آتنا: این کارخانه با بهره‌گیری از دانش فنی روز دنیا و تجهیزات مدرن، لوله‌های اسپیرال با کیفیت بالا و قیمت مناسب به مشتریان خود ارائه می‌دهد.
• شرکت کیان پرشیا: تنوع محصولات و خدمات این شرکت در زمینه لوله‌های اسپیرال، آنها را به انتخابی ایده‌آل برای نیازهای مختلف تبدیل کرده است.
• شرکت تولید لوله و پوشش سلفچگان (کارخانه لوله سازی سلفچگان): این کارخانه با سابقه‌ای طولانی در صنعت فولاد، لوله‌های اسپیرال با کیفیت و مطابق با استانداردهای روز دنیا تولید می‌کند.

هر کدام از کارخانه‌های فوق، لوله اسپیرال در ابعاد و انواع مختلف تولید می‌کنند و قیمت لوله اسپیرال هم در هر کارخانه مختلف است زیرا مواد اولیه کاربردی، استاندارد تولید و عواملی از این دست در هر کارخانه متغیر است.

از طرفی دیگر پراکندگی جغرافیایی این کارخانه‌ها باعث می‌شود هزینه حمل و نقل متفاوتی را متحمل شوید. قبل از خرید، با بررسی سوابق و محصولات هر کارخانه، بهترین گزینه را برای پروژه خود انتخاب کنید. به همین منظور می‌توانید پیش از انتخاب کارخانه و خرید قیمت لوله اسپیرال و سایر آهن آلات را در سایت آهن پرایس مشاهده کنید.

انتشار مطالب این سایت با ذکر منبع و درج لینک آزاد است.