۰۲۱-۵۴۱۰۳
در حالی که شاهد رشد صادرات فولاد در 9 ماهه نخست سال جاری بوده‌ایم، فعالان این بخش از افزایش مالیات‌ها و فشار مضاعف بر این صنعت انتقاد می‌کنند. این تناقض، ضرورت اتخاذ سیاست‌های متوازن و توجه به رونق و توسعه این صنعت را بیش از پیش آشکار می‌کند...
صنعت فولاد ایران به عنوان یکی از ارکان اصلی اقتصاد کشور، همواره مورد توجه سیاستگذاران، سرمایه‌گذاران و فعالان اقتصادی بوده است. این صنعت با وجود پتانسیل‌های فراوان، با چالش‌ها و موانعی نیز روبه‌رو است که در این نوشتار به بررسی آنها خواهیم پرداخت.
در حالی که شاهد رشد صادرات فولاد در 9 ماهه نخست سال جاری بوده‌ایم، فعالان این بخش از افزایش مالیات‌ها و فشار مضاعف بر این صنعت انتقاد می‌کنند. این تناقض به این صورت قابل توجیه است که دولت از یک سو به دنبال افزایش صادرات و ارزآوری برای کشور است و از سوی دیگر با افزایش مالیات‌ها، تولیدکنندگان را با چالش‌های جدی مواجه می‌کند.
برنامه دولت برای تجمیع واحدهای فولادی
دولت در راستای کاهش هزینه‌های تولید و افزایش رقابت‌پذیری فولاد ایران در بازار جهانی، به دنبال تجمیع واحدهای کوچک مقیاس و تشکیل کنسرسیوم‌ها و هلدینگ‌های بزرگ است. این برنامه شبیه به مدل توسعه‌ای است که چین در سه دهه گذشته با عنوان سیاست درهای باز دنبال کرد.
کاهش رشد اقتصادی چین و اتخاذ سیاست دامپینگ از سوی این کشور، نگرانی‌هایی را در بازار جهانی فولاد ایجاد کرده است. چین برای رونق اقتصادی خود، ذخایر ارزی هنگفتی را صرف حوزه زیرساخت و مسکن کرده و به همین دلیل به یکی از بزرگترین واردکنندگان سنگ آهن و صادرکنندگان فولاد تبدیل شده است.
تغییر سیاست‌های آمریکا و تاثیر آن بر بازار فولاد
با روی کار آمدن دولت جدید آمریکا و اتخاذ سیاست‌های حمایت از تولید داخلی در حوزه فولاد و زغال سنگ، شاهد رونق در بازار فولاد آمریکا خواهیم بود. این موضوع می‌تواند به تقابل با چین به عنوان دومین قدرت اقتصادی جهان منجر شود و در کوتاه‌مدت و میان‌مدت، افزایش قیمت آهن و فولاد را به دنبال داشته باشد.
چشم‌انداز صنعت فولاد ایران
ایران با برخورداری از بیش از 70 نوع ماده معدنی، گاز، نفت و انرژی ارزان، پتانسیل‌های فراوانی برای توسعه صنعت فولاد دارد. هدف صنعتگران ایرانی، نه‌تنها تامین بازار داخلی، بلکه دستیابی به بازار 450 میلیون نفری منطقه منا (خاورمیانه و شمال آفریقا) است.
برای اولین بار در تاریخ تجارت خارجی ایران، شاهد مثبت شدن تراز تجاری محصولات فولادی (بدون احتساب سنگ آهن خام) هستیم. در 9 ماهه نخست سال جاری، 4.6 میلیون تن فولاد به ارزش 2.2 میلیارد دلار صادر و 3.3 میلیون تن به ارزش 2.1 میلیارد دلار وارد شده است.
هدف‌گذاری برای تولید 55 میلیون تن فولاد
دولت‌های مختلف در یک دهه گذشته، رسیدن به ظرفیت 55 میلیون تن فولاد را هدف‌گذاری کرده‌اند. دستیابی به این هدف، نیازمند سرمایه‌گذاری‌های کلان و رفع موانع موجود در مسیر تولید است.
ایران به عنوان یک کشور در حال توسعه، با افزایش درآمد سرانه افراد، شاهد رشد تقاضا برای مسکن، ماشین‌آلات و تجهیزات ساختمانی خواهد بود که این امر به نوبه خود، نیاز به فولاد را افزایش می‌دهد. با بهبود شرایط اقتصادی و رونق تولید، مصرف سرانه فولاد در ایران باید به 350 تا 400 کیلوگرم برسد.
مزیت‌های رقابتی ایران در صادرات فولاد
برخورداری از منابع غنی سنگ آهن، گاز فراوان و ارزان و نیروی متخصص، از جمله مزیت‌های رقابتی ایران در صادرات فولاد است. با اتخاذ سیاست‌های درست و رفع چالش‌های موجود، ایران می‌تواند به اهداف پیش‌بینی شده در زمینه تولید و صادرات فولاد در یک دهه آینده دست یابد.
صنعت فولاد ایران با وجود چالش‌هایی مانند افزایش مالیات‌ها، نوسانات در بازار جهانی و سیاست‌های حمایتی سایر کشورها، همچنان از پتانسیل‌های فراوانی برای رشد و توسعه برخوردار است. با برنامه‌ریزی درست، سرمایه‌گذاری‌های هدفمند و رفع موانع موجود، می‌توان شاهد رونق این صنعت و نقش‌آفرینی بیشتر آن در اقتصاد کشور بود.
در شرایط رکود اقتصادی، افزایش مالیات‌ها به عنوان یک سیاست انقباضی، می‌تواند اوضاع را وخیم‌تر کند. این موضوع در صنعت فولاد نیز مشهود است، به طوری که فعالان این بخش با کاهش ظرفیت تولید و خروج تعدادی از فعالان از بازار مواجه شده‌اند.
ضرورت تجمیع واحدهای کوچک فولادی
با وجود تلاش‌های ایران برای حضور در بازارهای جهانی، واحدهای کوچک فولادی به دلیل قیمت تمام شده بالا، در رقابت با رقبای خارجی ضعیف عمل می‌کنند. تجمیع این واحدها در قالب کنسرسیوم‌ها یا هلدینگ‌های بزرگ، می‌تواند به کاهش هزینه‌ها و افزایش رقابت‌پذیری آنها کمک کند.
تجربه چین در تجمیع واحدهای فولادی
چین به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان فولاد جهان، در حال تجمیع واحدهای معدنی و صنایع معدنی خود است. شرکت‌های بزرگ این کشور با ادغام و افزایش سرمایه، در مسیر رقابت‌های بین‌المللی گام برمی‌دارند.
سیاست افزایش مالیات، تجمیع واحدهای کوچک، تکمیل زنجیره تولید، جذب سرمایه خارجی و کنترل نقدینگی، در راستای ارتقای رقابت‌پذیری صنعت فولاد ایران در بازارهای جهانی دنبال می‌شود.
چالش‌ها و پیامدهای تجمیع واحدهای فولادی
این سیاست‌ها، در کنار مزایایی مانند کاهش هزینه‌ها و افزایش رقابت‌پذیری، می‌تواند منجر به افزایش بیکاری و فشار به طبقات کم‌درآمد جامعه نیز شود.
با توجه به محدودیت منابع داخلی، جذب سرمایه خارجی برای توسعه صنعت فولاد ایران ضروری است. تجربه چین و هند نشان می‌دهد که اتخاذ سیاست درهای باز و تشویق سرمایه‌گذاری خارجی، می‌تواند به رونق و توسعه اقتصادی کشور کمک کند.
تجمیع واحدهای کوچک فولادی، با وجود چالش‌هایی مانند افزایش بیکاری، می‌تواند گامی مثبت در جهت ارتقای رقابت‌پذیری این صنعت و حضور موفق‌تر ایران در بازارهای جهانی باشد. جذب سرمایه خارجی نیز در این مسیر، نقشی کلیدی ایفا خواهد کرد.
انتشار مطالب این سایت با ذکر منبع و درج لینک آزاد است.
نظرات کاربران (0)